قمری خانگی Laughing Doves
نام فارسی: قمری خانگی
نام محلی: کیَت سرخو – کِیَهتِ سُرخو ( Keyat e Sorkhoo )
نام علمی: Streptopelia senegalensis
نام انگلیسی: Laughing Dove
قمری خانگی همانند یاکریم در راسته ی کبوترسانان(Columbiformes) و تیره ی کبوتریان(Columbidae) قرار دارد. این پرنده حدود 26 سانتی متر طول دارد. از نظر پر و بال شبیه قمری معمولی (کِیَتِ پُشرَنگ) است ولی کمی کوچک تر است. در جلو گردن و بالای سینه اش لکه ی صورتی قهوه ای با نقطه نقطه سیاه وجود دارد. روتنه اش قرمز قهوه ای و بدون خال های سیاه است. ناحیه ی آبی خاکستری در حاشیه ی بیرونی پوشپرهای بال ها و بالای دم یا بدن،تضاد کمتری نسبت به قمری معمولی دارد. زیر بدن و زیر دمش سفید رنگ است. پرنده ی جوان فاقد لکه ی جلو گردن است یا کم رنگ تر دیده می شود. پاهایش قرمز رنگ است و حلقه ی چشمی اش نیز قرمز است. نوک این پرنده سیاه رنگ است. نر و ماده اش هم شکل هستند.
پرواز این پرنده سریع و مستقیم است و حرکات بال هایش تکان شدیدتری نسبت به یاکریم و فاخته دارد. اندازه اش نیز کمی از یاکریم کوچک تر است. قمری خانگی کوچکترین پرنده ی تیره ی کبوتریان است. بهترین مشخصه ی این پرنده، بال های گرد کوچک و دم بلند آن است. از گیاهان، دانه، جو و گندم و دیگر گیاهان و گاهی از حشرات نیز تغذیه می کند.
این پرنده در فضای داخل شهرها، روستاها و اطراف آن ها به سر می برد و در میان بوته های خاردار، ساختمان ها و زیر شیروانی ها آشیانه می سازد. در ایران بومی و فراوان است. قمری خانگی در آفریقا، خاور میانه و جنوب آسیا، هند، چین و استرالیا زندگی می کند. این پرنده شامل پنج زیر گونه است که گونه ی ایرانی آن از نوع cambayensis می باشد.
در شهرستان بستک و بخش کوخرد نام قمری خانگی زیاد مناسب این پرنده نیست چون این قمری نیز همانند سایر قمری ها در صحرا و بیابان زندگی می کند و کمتر در خانه ها و منازل دیده می شود. دایره ی ترس این پرنده نسبت به سایر قمری ها کمی محدود تر است ولی نمی توان آن را قمری خانگی نامید. البته گاهی اتفاق می افتد که قمری خانگی بر روی درختان نخل و درختان سدر (کُنار) که در منازل کاشته شده اند آشیانه می سازد. در خارج از شهر و روستا، آشیانه ی کیت سرخو را بیشتر می توان بر روی درختان سُمر (Umbrella Thorn) و یا بر روی درختان سِدر (کُنار) (Lotus) و معمولا در ارتفاع پایین حدود دو تا سه متر مشاهده کرد. همین امر باعث می شود تا لانه و تخم این قمری مورد حمله ی موش های صحرایی، مارها و ... قرار گیرد و کودکان کنجکاوی که میل به نگهداری پرندگان در منزل دارند بتوانند به سادگی به آن دسترسی داشته باشند.
صدای قمری خانگی شبیه یاکریم است. نام انگلیسی این پرنده را می توان قمری خندان ترجمه کرد چون صدایش شبیه خندیدن انسان است.
در اطراف کوخرد به وفور می توان صدای قمری خانگی را شنید مخصوصاّ در فصل تولید مثل. پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها می گویند این صدا شبیه است به تکرار جمله ی:
ییسوفو اَ چا کَتِه (eesofoo a chaa kateh) به معنی : یوسف کوچولو در چاه افتاده
که به احتمال بسیار زیاد اشاره دارد به داستان در چاه انداختن حضرت یوسف توسط برادرانش و صدای این پرنده، ندایی است به دیگران تا برای نجات او بشتابند.
لانه ی این پرنده از شاخ های کوچک خشکیده ی درختان تشکیل شده است. معمولا دو تخم سفید رنگ می گذارند که پس از حدود 12 تا 14 روز تبدیل به جوجه می شود. هر دو جنس نر و ماده بر روی تخم می خوابند و جوجه ها را غذا می دهند.
با توجه به رنگ کلی پرو بال سرخ رنگ این پرنده نسبت به یاکریم که خاکستری رنگ است، قمری خانگی در بخش کوخرد و روستاهای اطراف کِیَتِ سرخو نامیده می شود.

پرواز این پرنده سریع و مستقیم است و حرکات بال هایش تکان شدیدتری نسبت به یاکریم و فاخته دارد. اندازه اش نیز کمی از یاکریم کوچک تر است. قمری خانگی کوچکترین پرنده ی تیره ی کبوتریان است. بهترین مشخصه ی این پرنده، بال های گرد کوچک و دم بلند آن است. از گیاهان، دانه، جو و گندم و دیگر گیاهان و گاهی از حشرات نیز تغذیه می کند.
این پرنده در فضای داخل شهرها، روستاها و اطراف آن ها به سر می برد و در میان بوته های خاردار، ساختمان ها و زیر شیروانی ها آشیانه می سازد. در ایران بومی و فراوان است. قمری خانگی در آفریقا، خاور میانه و جنوب آسیا، هند، چین و استرالیا زندگی می کند. این پرنده شامل پنج زیر گونه است که گونه ی ایرانی آن از نوع cambayensis می باشد.
در شهرستان بستک و بخش کوخرد نام قمری خانگی زیاد مناسب این پرنده نیست چون این قمری نیز همانند سایر قمری ها در صحرا و بیابان زندگی می کند و کمتر در خانه ها و منازل دیده می شود. دایره ی ترس این پرنده نسبت به سایر قمری ها کمی محدود تر است ولی نمی توان آن را قمری خانگی نامید. البته گاهی اتفاق می افتد که قمری خانگی بر روی درختان نخل و درختان سدر (کُنار) که در منازل کاشته شده اند آشیانه می سازد. در خارج از شهر و روستا، آشیانه ی کیت سرخو را بیشتر می توان بر روی درختان سُمر (Umbrella Thorn) و یا بر روی درختان سِدر (کُنار) (Lotus) و معمولا در ارتفاع پایین حدود دو تا سه متر مشاهده کرد. همین امر باعث می شود تا لانه و تخم این قمری مورد حمله ی موش های صحرایی، مارها و ... قرار گیرد و کودکان کنجکاوی که میل به نگهداری پرندگان در منزل دارند بتوانند به سادگی به آن دسترسی داشته باشند.
صدای قمری خانگی شبیه یاکریم است. نام انگلیسی این پرنده را می توان قمری خندان ترجمه کرد چون صدایش شبیه خندیدن انسان است.
در اطراف کوخرد به وفور می توان صدای قمری خانگی را شنید مخصوصاّ در فصل تولید مثل. پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها می گویند این صدا شبیه است به تکرار جمله ی:
ییسوفو اَ چا کَتِه (eesofoo a chaa kateh) به معنی : یوسف کوچولو در چاه افتاده
که به احتمال بسیار زیاد اشاره دارد به داستان در چاه انداختن حضرت یوسف توسط برادرانش و صدای این پرنده، ندایی است به دیگران تا برای نجات او بشتابند.
لانه ی این پرنده از شاخ های کوچک خشکیده ی درختان تشکیل شده است. معمولا دو تخم سفید رنگ می گذارند که پس از حدود 12 تا 14 روز تبدیل به جوجه می شود. هر دو جنس نر و ماده بر روی تخم می خوابند و جوجه ها را غذا می دهند.
با توجه به رنگ کلی پرو بال سرخ رنگ این پرنده نسبت به یاکریم که خاکستری رنگ است، قمری خانگی در بخش کوخرد و روستاهای اطراف کِیَتِ سرخو نامیده می شود.

+ نوشته شده در ۱۳۹۰/۱۰/۲۸ ساعت توسط پرندگان کوخرد
|