قمری خانگی Laughing Doves

نام فارسی: قمری خانگی
نام محلی: کیَت سرخو – کِیَهتِ سُرخو ( Keyat e Sorkhoo )
نام علمی: Streptopelia senegalensis
نام انگلیسی: Laughing Dove

قمری خانگی همانند یاکریم در راسته ی کبوترسانان(Columbiformes) و تیره ی کبوتریان(Columbidae) قرار دارد. این پرنده حدود 26 سانتی متر طول دارد. از نظر پر و بال شبیه قمری معمولی (کِیَتِ پُشرَنگ) است ولی کمی کوچک تر است.  در جلو گردن و بالای سینه اش لکه ی صورتی قهوه ای با نقطه نقطه سیاه وجود دارد. روتنه اش قرمز قهوه ای و بدون خال های سیاه است. ناحیه ی آبی خاکستری در حاشیه ی بیرونی پوشپرهای بال ها و بالای دم یا بدن،‌تضاد کمتری نسبت به قمری معمولی دارد. زیر بدن و زیر دمش سفید رنگ است. پرنده ی جوان فاقد لکه ی جلو گردن است یا کم رنگ تر دیده می شود. پاهایش قرمز رنگ است و حلقه ی چشمی اش نیز قرمز است. نوک این پرنده سیاه رنگ است. نر و ماده اش هم شکل هستند.



در شهرستان بستک و بخش کوخرد نام قمری خانگی زیاد مناسب این پرنده نیست چون این قمری نیز همانند سایر قمری ها در صحرا و بیابان زندگی می کند و کمتر در خانه ها و منازل دیده می شود. دایره ی ترس این پرنده نسبت به سایر قمری ها کمی محدود تر است ولی نمی توان آن را قمری خانگی نامید. البته گاهی اتفاق می افتد که قمری خانگی بر روی درختان نخل و درختان سدر (کُنار) که در منازل کاشته شده اند آشیانه می سازد. در خارج از شهر و روستا، آشیانه ی کیت سرخو را بیشتر می توان بر روی درختان سُمر (Umbrella Thorn) و یا بر روی درختان سِدر (کُنار) (Lotus) و معمولا در ارتفاع پایین حدود دو تا سه متر مشاهده کرد. همین امر باعث می شود تا لانه و تخم این قمری مورد حمله ی موش های صحرایی، مارها و ... قرار گیرد و  کودکان کنجکاوی که میل به نگهداری پرندگان در منزل دارند بتوانند به سادگی به آن دسترسی داشته باشند.
صدای قمری خانگی شبیه یاکریم است. نام انگلیسی این پرنده را می توان قمری خندان ترجمه کرد چون صدایش شبیه خندیدن انسان است.

در اطراف کوخرد به وفور می توان صدای قمری خانگی را شنید مخصوصاّ در فصل تولید مثل. پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها می گویند این صدا شبیه است به تکرار جمله ی:
ییسوفو اَ چا کَتِه (eesofoo a chaa kateh) به معنی : یوسف کوچولو در چاه افتاده
که به احتمال بسیار زیاد اشاره دارد به داستان در چاه انداختن حضرت یوسف توسط برادرانش و صدای این پرنده، ندایی است به دیگران تا برای نجات او بشتابند. ...

 



ادامه نوشته
برچسب‌ها: Columbiformes, Columbidae, قمری, کبوترسانان
+ نوشته شده در ۱۳۹۰/۱۰/۲۸ ساعت توسط پرندگان کوخرد  | 

پرندگان کاغذی ساخته شده توسط هنرمند کلمبیایی دایانا بلتران هررا Paper Birds by Colombian artist Dian


استفاده از کاغذ برای ساخت اشیاء و حیوانات مورد علاقه، یکی از هنرهایی است که می تواند توسط افرادی که با کودکان سر و کار دارند مورد استفاده قرار گیرد و از دور ریختن کاغذهای اضافی جلوگیری کند.

هنرمندی کلمبیایی به نام دایانا بلتران هررا Diana Beltran Herrera پرندگان کاغذی زیبایی ساخته است که می توانید در ادامه ی مطلب آن ها را ببینید.

اگر شما هم دوست داشتید برای فرزندان و کودکان دوستان و آشنایانتان پرنده ی کاغذی بسازید، لینک ساخت تعدادی پرنده ی کاغذی را در ادامه ی مطلب می توانید مشاهده کنید. البته پرندگان کاغذی ساده ای که به زیبایی هنرمندی Diana Beltran Herrera نیستند.

Paper Birds by Colombian artist Diana Beltran Herrera


Paper Birds by Colombian artist Diana Beltran Herrera

Paper Birds by Colombian artist Diana Beltran Herrera


ادامه نوشته
برچسب‌ها: Paper, Birds, Diana Beltran Herrera, پرنده
+ نوشته شده در ۱۳۹۰/۱۰/۲۷ ساعت توسط پرندگان کوخرد  | 

قمری یاکریم Eurasian Collared Dove

نام فارسی: یاکریم
نام محلی: کیَت اَزا (کیَهتِ عزا) ( Keyaht e Azaa )
نام علمی: Streptopelia decaocto
نام انگلیسی: Collared Dove -  Eurasian Collared Dove

 

یاکریم (Streptopelia decaocto) در راسته ی کبوترسانان(Columbiformes) و تیره ی کبوتریان(Columbidae) قرار دارد. تیره ی کبوتریان، پرندگانی نسبتاّ پر جثه و تند پرواز هستند. بال هایشان نوک تیز است و دم آن ها نسبتاّ بلند است. این تیره از پرندگان شامل کبوترها و قمری هاست. سرشان کوچک و گردنشان نسبتاّ کوتاه است. روی زمین یا روی درخت به سر می برند و در شکاف سنگ ها، روی درختان و درون چاه ها آشیانه می سازند. جوجه های خود را از "شیر" چینه دان خود تغذیه می کنند و غذایشان بیشتر دانه، میوه و گاهی برگ سبزیجات است و برخی از گونه های این تیره از حشرات، کرم ها و حلزون ها تغذیه می کنند.

 

زیر بال های یا کریم بر خلاف قمری معمولی سفید است.

یاکریم حدود 29 سانتی متر طول دارد و اندازه اش متوسط است ولی از دیگر قمری ها بزرگتر است و به رنگ شنی صورتی است. نیم طوق تیره ای در پس گردن دارد و سرش خاکستری است. از قمری معمولی (کیَت پُشرَنگ در گویش کوخردی) به واسطه ی پیش بال بدون خال به رنگ شنی قهوه ای متمایز می شود که در قمری معمولی خال های سیاهی در پیش بالش دیده می شود. زیر بال هایش بر خلاف قمری معمولی سفید است. یا کریم با سرعت کمی پرواز می کند و در پرواز بال هایش را کمتر تکان می دهد. بسیار شبیه کبوتر اهلی است با این تفاوت که بدنش نخودی کم رنگ و بدون تیرگی روی شاهپرهای اولیه است. چشم هایش قرمز است.
این پرنده در شهرها و مناطق روستایی به سر می برد و اغلب به صورت گروهی دیده می شود. در شهرستان بستک و بخش کوخرد بومی است و فراوان است. در بیشتر مناطق نیمه ی جنوبی کشور زندگی می کند.
...

این پرندگان در آب و هوای گرم و خشک کوخرد گاهی آنقدر تشنه می شوند و آنقدر گرمشان می شود که از فرط تشنگی در هنگام نوشیدن آب، نیمی از بدنشان را در آب فرو می برند تا بدینوسیله از گرمای طاقت فرسای تابستان بکاهند.
...
صدای این پرنده را از دوردست می توان شنید و آن را تشخیص داد. صدایش شبیه " کو – کوو – کو" است که در فرهنگ های مختلف به اصوات و کلمات مختلفی تشبیه می کنند. در کوخرد وقتی پدربزرگ ها و مادر بزرگ ها که از قدیم در صحرا و بیابان با این پرنده و صدایش انس داشتند، صدایش را می شنوند می گویند:
کو کوو کوو = تقلید تن صدای یا کریم
خای اُم نوو = تخم گذاشتم
بِچ اُم کِه = تبدیل به بچه اش کردم
گَپ اُم کِه = بزرگش کردم
دُز اُش بُرد = دزد آن را برد

 

 

نام "یاکریم" که در تهران و شهرهای اطراف به این پرنده اطلاق می شود نیز از شباهت تن صدای این پرنده با این اصطلاح است. در استان خراسان و بعضی از شهرهای کشور مثل کرمانشاه، این پرنده به "موسی کو تقی" معروف است که این کلمات نیز از تن صدایش گرفته شده است.
بسیاری از افراد "یاکریم" Collared Dove (Streptopelia decaocto) را از  قمری معمولیTurtle Dove (Streptopelia turtur)( کِیَت پُشرَنگ در گویش کوخردی ) یا قمری خانگیLaughing Dove (Streptopelia senegalensis) ( کِیَت سُرخو در گویش کوخردی ) تشخیص نمی دهند و یا هر دو را یا کریم صدا می زنند.
با توجه به اینکه ظاهراَ چند سالی است که یاکریم از تهران رخت بر بسته است و جای آن را قمری خانگی پر کرده است، هنوز بسیاری از مردم تهران به اشتباه قمری خانگی را یاکریم صدا می زنند. شاید مشهدی ها و کرمانشاهی ها هم منظورشان از "موسی کو تقی" قمری خانگی باشد نه یاکریم.

عکس قمری خانگی Laughing Dove (Streptopelia senegalensis)

هم وطنان خراسانی و کرمانشاهی که دستی در پرنده نگری و تشخیص پرندگان دارند لطف کنند در این مورد تحقیق کنند و نتیجه را به اطلاع علاقه مندان برسانند که "موسی کو تقی" واقعاَ همان "یاکریم قدیمی" تهرانی هاست یا "یاکریم جدید" تهرانی ها که منظور قمری خانگی است.

متأسفانه در ویکی پدیای فارسی نیز  در زیر واژه ی یاکریم، عکس های قمری خانگی قرار دارد و از یاکریم
Collared Dove -  Eurasian Collared Dove (Streptopelia decaocto) به عنوان قمری خانگی Laughing Dove (Streptopelia senegalensis) نام برده شده است. با توجه به مرجع بودن و استفاده از ویکی پدیا در بسیاری از وب سایت ها و وب لاگ ها، این اشکال نیاز به اصلاح و تصحیح دارد.
حتی در ویکی پدیای انگلیسی هم لینکLaughing Dove  به اشتباه به صفحه ی فارسی یاکریم متصل است.....

 

 

ادامه نوشته
برچسب‌ها: Columbiformes, Columbidae, قمری, کبوترسانان
+ نوشته شده در ۱۳۹۰/۱۰/۰۸ ساعت توسط پرندگان کوخرد  |